Sinds een aantal jaren ben ik, met medewerking van de historische vereniging, op zoek naar antieke Texelse merklappen, gemaakt door Texelse meisjes dus, die in de familie bewaard zijn gebleven. Er zijn inmiddels vijftien lappen, gedateerd tussen 1716 tot circa 1850 bekend. In veel gevallen wist de eigenaar niet welk familielid het werkstuk had gemaakt, maar m.b.v. de geborduurde initialen en de datering was die zeker van de negentiende-eeuwse lappen te vinden. De merklappen kwamen van betovergrootmoeders, familie van stief overgrootouders, ongetrouwde oudtantes, enz. 

Voor veel mensen met wie ik contact over hun lap had, was het door mij vinden van de maakster een welkom gegeven en kreeg het historische lapje ineens meer gevoelswaarde. De motieven op deze vroege lappen werden uit antieke voorbeeldboekjes nageborduurd en meestal aangevuld met “eigen” motieven. Een boerenmeisje borduurde bijvoorbeeld vee, een molenaarsdochter een molen en schepen tooiden de lappen van zeemansdochters. 

Het is historisch gezien bijzonder, dat “gewone” meisjes van bijvoorbeeld 1736 een tastbaar bewijs van hun bestaan en kunnen hebben achtergelaten. Mijn inventarisatie betreft ook de periode waarin meisjes op de lagere school in de dorpen met wol op stramien leerden borduren, aanvankelijk in veel felle kleuren. De bekende “rode lapjes” zijn door heel Nederland gemaakt en bevatten niet meer de mooie motieven die de vroege merklappen bevatten. Toch heb ik ook voor die lapjes belangstelling. Daar Texelaars niet altijd op hun eiland bleven en blijven wonen, zou ik graag ook in dit blad een oproepje doen. Sommigen zijn nog lid van de HVT en ik heb foto’s gekregen van merklappen uit Brabant, Baarn en uit diverse andere plaatsen in Noord-Holland. Maar veel mensen hebben de band met Texel (voor een deel) verloren en zijn verweven met hun nieuwe woonplaats.

Ik vraag aan de leden van de Historische Vereniging Wieringen of zij misschien in het bezit zijn of iemand kennen die in het bezit is van een oude merklap, die (mogelijk) van het eiland Texel afkomstig is? Graag zou ik met die persoon in contact komen en een foto van de merklap zien. Alvast hartelijk dank voor uw medewerking.

Met vriendelijke groet,
Riek Bruin-Jansen
e-mail cjw.bruin@kpnmail.nl