Slagerij, kruidenierswinkel en ijssalon aan de Poelweg 10 Westerland

De slagers familie Rotgans

Op 6 december 1908 vestigt Dirk Rotgans een slagerij en kruidenierswinkel aan de Poelweg nummer 10, De Haukes. Het is die dag zijn trouwdag. Dirk geboren 17 september 1882 op Wieringen trouwt op 6 december 1908 met Elisabeth Omis, geboren 14 januari 1887 ook op Wieringen.

Het echtpaar betrekken een dubbel winkelpand: links de slagerij, rechts de kruidenierswinkel. Elisabeth verkoopt in haar winkel naast kruidenierswaren ook klompen en boenders. Ze heeft in de winkel een bankje neergezet, waarop sommige klanten gaan zitten om met elkaar de laatste dorpsnieuwtjes uit te wisselen.

Dirk, de slager, heeft te maken met wetten en regelgeving. In 1918 is er een wet uitgevaardigd met betrekking tot het slachten van runderen, schapen en varkens. De slager is verplicht 24 uur voor het slachten daarvan schriftelijk kennis te geven aan de burgemeester. Voor het slachten van paarden geldt deze wet niet. Het vet en het vet afval moet Dirk elke dag voor twaalf uur afleveren bij Jan Maars in Hippolytushoef. Voor ruw vet en vet afval van slachtingen zijn door de toenmalige minister prijzen vastgesteld. Rundvet varieert van f 0,80 tot f 1,40 per kilo, schapenvet f 0,80, varkensvet f 1,- en vet van zoete melkgemeste kalveren f 1,40 per kg,

Postbode
Rond 1930 valt uit aantekeningen van de Rijksdienst Zuiderzeesteunwet te lezen dat Dirk zijn zoon Nan als hulp heeft. Nan is geboren op 29 maart 1910 te Wieringen. Hij is ’s morgens postbode en ’s middags helpt hij zijn vader. Hij verdient bij zijn vader f 2,- per week + kost en inwoning. Er staat dat Dirk werkt met f 1000,- kapitaal, bestaande uit winkelhuis, inventaris en goederen. Dirk maakt gebruik van de steunwet.

In 1937 vraagt Dirk een wapenvergunning aan en krijgt die ook. Het is een machtiging tot het voorhanden hebben van een vuurwapen, met een bijzondere machtiging tot het voorhanden hebben van een schietmaker, gemerkt Otto Dick extra. Zo staat het er officieel. Dirk heeft dit vuurwapen met het bijbehorende masker nodig bij het slachten.

Dirk en Elisabeth hebben drie kinderen, allen geboren te Wieringen: Nan Johannes, geboren 29 maart 1910. Teetje, geboren 5 september 1911. Zij trouwt met Gerrit Haafakker. Deze helpt zijn zwager Gerrit Rotgans bij de boekhouding nadat hij de zaak van zijn vader heeft overgenomen. En de jongste is Gerrit, geboren 29 juli 1916. Hij is de opvolger van zijn vader.

Vader Dirk overlijdt op 20 januari 1940, zoon Gerrit volgt hem dus op. Gerrit werkt al vanaf 1935 bij zijn vader in de slagerij, omdat broer Nan eind 1934 is getrouwd en naar Slootdorp is gegaan om daar een eigen slagerij te beginnen. Nan is getrouwd met Alberdina Duursma. Hun twee zonen Dirk en Nan gaan in de Wieringermeer door met het slagersvak.

Gerrit Rotgans trouwt op 24 december 1940 in Anna Paulowna met Trijntje (Trien) Kuiper. Zij is geboren in Sint Maarten op 9 juni 1919. Gerrit is behalve slager ook timmerman, maar met dat laatste houdt hij zich niet bezig. Hij behaalt diverse slagersdiploma’s. allemaal met goede cijfers. In 1937 heeft hij al een beginnerscursus voor spuiten en garneren gevolgd. In 1948 behaalt hij het diploma vakbekwaamheid als runder-, varkens-, en lamsslager. Bij slagerswedstrijden in 1948 en 1949 wint hij prijzen voor het maken van lunchworst en gekruide ham. Hij houdt er mooie bekroningspapieren en grote medailles aan over. 

Eerste ijssalon en cafetaria
Ook in 1948 begint Gerrit in de Poelweg Wieringen’s eerste ijssalon en cafetaria ‘De Eskimo’, in het deel van de kruidenierswinkel. Een ijssalon kun je niet zomaar beginnen. Je moet je aanmelden bij de ondervakgroep consumptie-ijs-bereiding om ijsbiscuits geleverd te krijgen. Daar moet Gerrit opgeven bij welke fabrikant en via welke grossier hij die wafels wil betrekken. Voor het verkrijgen van ijspoeder krijgt hij een toewijzing. Bij elke 100 kg ijspoeder krijgt hij ten hoogste 25 blikken ijsbiscuits, geleverd door de Ouwelfabriek Ensof uit Zaandam. Het ijspoeder koopt hij bij Milka Ice Grains Works in Amsterdam. Voor 50 kg Milka vanille ijspoeder (superieur) betaalt ij f 62,50.

In 1959 krijgt Gerrit een standplaats voor een ijskar en een ijskiosk op de kermis. De marktmeester zal hem de plaats aanwijzen. Kosten f 7,50 en f 5,-. Hij moet er wel voor zorgen dat de waren goed zijn afgedekt, bepalingen van de Warenkeuringsdienst. In de zomermaanden van 1949 heeft Gerrit twee ijsventers in dienst. Zij vragen om vakantiebonnen. De ondervakgroep ijsbereiding laat weten dat die voor ijsventers niet bestaan, zij zijn zg. ‘los personeel’. 

De Eskimo
Gerrit heeft met Oene Hoekstra een vennootschap onder firma opgericht, onder andere voor de ijssalon ‘De Eskimo’. Zij krijgen onenigheid over de financiën en om die reden wordt in 1949 de vennootschap ontbonden. Gerrit sluit op 28 mei 1949 opnieuw een vennootschap onder firma met Antonius Nipshagen, geboren 14 september 1949 in Hoogwoud. Hij woont in Middenmeer. In 1950 neemt deze vennootschap het ijsbereidingsbedrijf van Albert Vroone uit de Hoofdstraat in Hippolytushoef over.

In 1950 abonneert de Fa Rotgans en Nipshagen zich op de ‘Kermisgids’, het mededelingenblad van de vakgroep Kermisinrichtingen. Per 7 juli 1950 stoppen Gerrit en zijn vrouw Trien met de slagerij. Het bedrijf wordt voortgezet door Gerardus Johannes Huiberts. Dat is van korte duur, maar zeven maanden, want in 1954 gaat de slagerij over naar Ab Kok en Pietje de Vries. Ab treedt in 1956 uit als eigenaar en wordt onderdeel van de Wieringer Slagers Combinatie. Ab overlijdt in 1966. Tijdens zijn ziekbed wordt de slagerij gerund door Jaap Huiberts, geen familie van de eerdere Huiberts. Als Ab is overleden, helpt Jaap ook nog Pietje Kok-de Vries tot 1967. Dan is het het einde van de slagerij. Later vestigt Willem Joseph Broeshart zich in het pand met zijn handelsonderneming ‘Lomepa’. In 1977 wordt het bedrijf opgeheven, het pand staat daarna lange tijd leeg en is tenslotte verbrand en gesloopt.

Deze geschiedenis van Poelweg 10 te Westerland staat beschreven in het boek Winkels op Wieringen, deel 1, verkrijgbaar in de webshop .Naar de webshop...